Odpowiedz do: Geneza nazwisk
Strona główna › Fora › Towarzyskie › Geneza nazwisk › Odpowiedz do: Geneza nazwisk
Z dużym samozaparciem przestudiowałem całą dyskusję (oklaski za wytrwałość 😉 ).
Oburącz podpisuję się pod tezą, że geneza nazwisk w wielu wypadkach nie jest tak oczywista, jak na pierwszy rzut oka się wydaje.
Kilka przykładów z mojego drzewa:
Kusch.
Pozornie bezdyskusyjnie niemieckie nazwisko. Jednak odnajdujemy wcześniejsze zapisy w formie: Kusz, Kuss, Kuis. Osobiście obstawiam słowiańskie (nie: polskie!), wg dzisiejszej pisowni Kuś zapisywane tak, jak skryba najlepiej potrafił.
Witzig.
Znowu typowo niemieckie nazwisko. Znowu pozornie. Wcześniejsze zapisy, czasami nawet występujące dla bezsprzecznie tej samej osoby: Vitczik, Witt, Witcyk, Vit, wskazują, że pierwotna forma nazwiska (Vit lub Wit) uzupełniona została o końcówkę -ik, -yk wskazującą, że mamy do czynienia z młodym Wit’em (Witczyk = młody Wit) plus niemiecki zapis tego tworu. Mimo wszystko obstawiam niemieckie korzenie nazwiska ;).
Mańka.
Brzmi jakże słowiańsko ;). Tyle, że jeszcze 100 lat temu zapis nazwiska był Mainka (zmiana przymusowa w Polsce). I nikt nie dojdzie dzisiaj, czy rdzeń nazwiska jest niemiecki, czy ewentualnie dwuznak „in” w nazwisku miał faktycznie oddawać głoskę „ń”.
Odniosę się też do niektórych wypowiedzi historycznych w wątku – przepraszam za odgrzewanie tych kotletów, ale muszą się sprzeciwić kilkakrotnie powtarzanym ahistorycznym stwierdzeniom (inna sprawa, że powtarzanymi za uznanymi „autorytetami”).
„Język staropolski” to określenie – bzdura.
O skończonym podziale języków zachodnio-słowiańskich na narodowe nawet najbardziej „staropolscy” naukowcy mówią dopiero na przełomie XV i XVI wieku, niektórzy nawet przesuwają go na połowę XVI wieku. (UWAGA: zatem wcześniej nie można mówić o języku polskim (czeskim, łużyckim, śląskim), jedynie o językach, dialektach zachodnio-słowiańskich!!!!) Za podstawowy czynnik różnicujący wskazuje się granice państwowe i osobne centra kulturotwórcze. Wszyscy bez wyjątku definiują język polski jako powstały na podstawie dialektów wielkopolskich, małopolskich i mazowieckich. Zatem: dialekty śląskie NIE weszły w skład języka polskiego, co nie jest niczym dziwnym, ponieważ od ponad 200 lat były już na zewnątrz Królestwa Polskiego, korzystały z innego centrum naukowo-kulturalnego (Praga, Drezno, Wrocław). Proces różnicowania dialektów śląskich od polskich został odwrócony w XIX wieku w górnośląskich księstwach cieszyńskim, opawskim i karniowskim, które w ramach monarchii habsburskiej zaczęły szerzej korzystać z kulturotwórczej roli Krakowa.
„Migracje >>polskiej<< ludności do Woźnik, Lubszy, Rept, etc”.
W księgach parafialnych ziem lublinieckich i tarnogórskich możemy czasami zaobserwować dopisek „z Polski” – przy ojcu lub matce chrzczonego dziecka. Nie ma takich dopisków – a przynajmniej ja takich nie znalazłem, jeśli rodzic pochodził z księstwa siewierskiego. Takich migracji było zdecydowanie najwięcej, co nie powinno dziwić – parafie księstwa siewierskiego przez wieki należały do dekanatu bytomskiego, były to sąsiednie wioski, w czasach reformacji katolicy np. z przygranicznej Lubszy korzystali z kościołów katolickich w księstwie siewierskim. Dopisków „z Polski” nie było, bo do 1795 r. księstwo siewierskie nie było częścią Polski. (Inna rzecz, że ludność księstwa siewierskiego została wcześnie spolonizowana, było nie było jego władcami byli biskupi krakowscy).
„Księgi parafialne w XVII i na początku XVIII wieku prowadzone były po łacinie z uzupełnieniami w języku polskim”. Proszę wskazać gdzie i kiedy w języku polskim występowała np. samogłoska zapisywana „y z dwoma kropkami”. To staroczeski zapis zachodniosłowiańskiej samogłoski (która dość wcześnie zaniknęła w polskim), typowej dla dialektów śląskich, którą po polsku dzisiaj zapisalibyśmy najbliżej jako „yi”. Staroczeski (nie mający nic wspólnego z dzisiejszym czeskim, który jest językiem odtworzonym na podstawie gwar ludowych około praskich) był językiem ojczystym np. Hanusza Dobrego, praktycznie przestał istnieć podczas wojny XXX-letniej, był najbliższy dialektom śląskim, co jest dosyć oczywiste, jeśli się pamięta o jego morawskich (Rzesza Morawska) korzeniach.
-
Ta odpowiedź została zmodyfikowana 8 years, 5 months temu przez
Jan Lubos.
-
Ta odpowiedź została zmodyfikowana 8 years, 5 months temu przez
Jan Lubos.
-
Ta odpowiedź została zmodyfikowana 8 years, 5 months temu przez
Jan Lubos.
-
Ta odpowiedź została zmodyfikowana 8 years, 5 months temu przez
Jan Lubos.
-
Ta odpowiedź została zmodyfikowana 8 years, 5 months temu przez
Jan Lubos.
-
Ta odpowiedź została zmodyfikowana 8 years, 5 months temu przez
Jan Lubos.