Odpowiedz do: Z ziemi…… na Śląsk….

Migracje ludności na Śląsku to temat rzeka.

I o ile migracje w XIX/ XX wieku są do uchwycenia, to im dalej w przeszłość, jest z tym trudniej. Jeżeli dodamy do tego skalę niektórych migracji (np. kolonizacja fryderycjańska w XVIII w. – ok. 60 tys. kolonistów), to zainicjowany wątek zapewne nie wyczerpie tematu.

Z moich badań wynika, że migracja była wielokierunkowa, zarówno wewnętrzna śląska, jak i zewnętrzna, w zależności od okresu historycznego: głównie z Królestwa Polskiego, rzadziej z Królestwa Czech, Prus, incydentalnie z innych rejonów Europy.

Źródłem migracji były wojny (np. 1618 – 1648, 1740 – 1763, napoleońskie, 1914 – 1918, 1939 – 1945) i ich skutki, zmiana przynależności politycznej Śląska i polityka państwa w zakresie struktury narodowościowej (np. kolonizacja fryderycjańska), rewolucja przemysłowa, którą też można podzielić na przynajmniej 3 fazy, klęski głodu, pauperyzacja społeczności wiejskiej.

Zasadnym wydaje się, aby migracje ludności na Śląsku uporządkować według kryterium danej miejscowości. Co do kryterium według parafii, mam wątpliwości, co w przypadku, gdy dana miejscowość a raczej jej osady, należały do różnych parafii.

Według mnie, ważnym jest także kryterium okresu analizowanego.

Zasadnym więc wydaje się z uwagi na dominujące kierunki migracji i jej strukturę religijna i etniczną zastosowanie podziału fal migracyjnych na:

1. Migrację żydowską i niemiecką w XIII w.
2. Migrację czeską i morawską (XIV – XV w.)
3. Migrację XV – XVII w.
4. Migrację XVII w. (po wojnie trzydziestoletniej)
5. Migrację po wojnie północnej (początek XVIII w.
6. Migrację pruską (po 1740)
7. Migrację fryderycjańską (po 1763 r.)
8. Migrację przemysłową do 1850 r.
9. Migrację przemysłowa po 1850.
10. Migrację z przełomu XIX/ XX w.
11. Migracje w latach 1921 – 1939.
12. Migracje w latach 1939 – 1945
13. Migracje w latach 1945 – 1989
14. Migracje po 1989 roku.

Powyższe wcale nie oznacza, że kierunek migracji, czy przynależność religijna lub etniczna w poszczególnych okresach nie mogły być inne.

Każda klasyfikacja jest niedoskonała i narażona na krytykę, więc proszę o potraktowanie jej w kategoriach pomocniczych, a nie arbitralnych.

Dla mnie jako historyka najciekawszy jest okres XVIII i XIX wieku.
Raz z racji dostępności materiałów źródłowych, dwa, ze skutków migracji dla struktury narodowościowej na Śląsku także dzisiaj.