Nowelizacja ustawy o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach

Strona główna Fora Sprawy organizacyjne Nowelizacja ustawy o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach

Przeglądajasz 5 wpisów - od 1 do 5 (z 5)
  • Autor
    Wpisy
  • #9520
    Adam
    Administrator

    Na bardzo ciekawej stronie znalazłem artykuł który informuje o nowelizacji ustawy o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach wchodzącej w życie od 16 czerwca br.
    http://www.moremaiorum.pl/ida-zmiany-nowelizacja-ustawy-o-narodowym-zasobie-archiwalnym-archiwach/
    Pozwalam sobie wkleić poniżej zmiany w powyższej ustawie:
    Art. 16.

    Materiały archiwalne udostępnia się jednostkom organizacyjnym i obywatelom dla potrzeb nauki, kultury, techniki oraz gospodarki. Udostępnianie materiałów archiwalnych dla powyższych potrzeb jest bezpłatne.
    (uchylony)

    2a. Archiwa państwowe wykonują usługi archiwalne w zakresie wyszukiwania, prowadzenia kwerend, kopiowania, przetwarzania i przekazywania danych przy użyciu systemów teleinformatycznych lub informatycznych nośników danych oraz konserwacji materiałów archiwalnych na potrzeby, o których mowa w ust. 1. Archiwa państwowe mogą również prowadzić działalność usługową, polegającą na przechowywaniu, kopiowaniu i konserwacji dokumentacji o czasowym okresie przechowywania, w tym dokumentacji osobowej i płacowej pracodawców.

    Art. 17.

    1. Materiały archiwalne są udostępniane po upływie 30 lat od ich wytworzenia. 1a. Niezależnie od wieku materiałów archiwalnych można, w drodze decyzji, odmówić ich udostępnienia, jeżeli: 1) ich stan fizyczny nie pozwala na udostępnienie; 2) udostępnienie miałoby spowodować naruszenie: a) prawnie chronionych interesów Państwa, jednostek organizacyjnych i obywateli, b) tajemnic prawnie chronionych.

    2. Minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, w drodze rozporządzenia, może określić szczególne wypadki i tryb wcześniejszego udostępniania materiałów archiwalnych, uwzględniając wymogi, o których mowa w ust. 1a pkt 2.

    Dla genealoga – nie prawnika, to najważniejsze artykuły, dzięki którym może bez większego problemu korzystać z archiwaliów zgromadzonych w archiwum państwowym. Nowe brzmienie powyższych artykułów:

    Art. 16.

    Uchylony

    2a. Archiwa państwowe wykonują usługi archiwalne w zakresie wyszukiwania informacji i danych zawartych w materiałach archiwalnych, przetwarzania tych informacji i danych, a także sporządzania wyciągów, wypisów, odpisów albo odwzorowań wizualnych bądź dźwiękowych tych materiałów, włącznie z metadanymi odwzorowań cyfrowych.

    Art. 16a.
    1. Każdemu przysługuje prawo dostępu do materiałów archiwalnych.

    2. Podmioty, o których mowa w art. 22 ust. 1 pkt 1 i 2 oraz ust. 2, zwane dalej „podmiotami zobowiązanymi”, są obowiązane udostępniać:
    1) materiały archiwalne w oryginale, w szczególności w ich pierwotnej wersji językowej lub w pierwotnym formacie plików cyfrowych, bądź w postaci lub w formacie nadanych przez podmiot zobowiązany w celu długotrwałego przechowywania i odczytu treści tych materiałów;
    2) reprodukcje materiałów archiwalnych.

    3. Podmioty zobowiązane mogą również udostępniać materiały archiwalne niestanowiące państwowego zasobu archiwalnego, jeżeli możliwość ich udostępniania nie została wyłączona.

    4. Korzystanie z materiałów archiwalnych służy w szczególności:
    1) celom poznawczym, w tym związanym z badaniami naukowymi albo zaspokajaniem osobistych potrzeb informacyjnych;
    2) ponownemu wykorzystaniu treści lub odwzorowań tych materiałów, do celów innych niż te, dla których je wytworzono lub pierwotnie zgromadzono, w tym do celów zarobkowych;
    3) uzyskiwaniu, w trybie przepisów odrębnych, które regulują zasady wydawania zaświadczeń, urzędowego potwierdzenia treści przechowywanych materiałów archiwalnych, w postaci ich uwierzytelnionych odwzorowań (odpisów, wypisów, wyciągów i reprodukcji) w oryginalnej wersji językowej, a także w postaci wtórnych dokumentów opisowo prezentujących tę treść lub jej składniki wyróżnione przez wnioskodawcę.

    Art. 16b.
    1. Dostęp do materiałów archiwalnych podlega ograniczeniu:
    1) w zakresie i na zasadach określonych w przepisach:
    a) o ochronie informacji niejawnych,
    b) o ochronie innych tajemnic ustawowo chronionych;
    2) ze względu na ochronę:
    a) dóbr osobistych,
    b) danych osobowych;
    3) ze względu na potrzebę zachowania integralności składników państwowego zasobu archiwalnego zagrożonego uszkodzeniem, zniszczeniem lub utratą.

    2. Materiały archiwalne podlegają udostępnianiu nie wcześniej niż w przypadku:
    1) aktów stanu cywilnego lub ksiąg stanu cywilnego, od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło odpowiednio sporządzenie aktu lub zamknięcie księgi, dotyczących:
    a) urodzeń – po 100 latach,
    b) małżeństw i zgonów – po 80 latach;
    2) indywidualnej dokumentacji medycznej – po 100 latach od sporządzenia ostatniego wpisu;
    3) aktów notarialnych i dokumentacji ksiąg wieczystych wraz z urządzeniami ewidencyjnymi – po 70 latach od sporządzenia aktu lub składnika dokumentacji;
    4) dokumentacji spraw sądowych i postępowań dochodzeniowych – po 70 latach od uprawomocnienia się orzeczenia lub zakończenia postępowania;
    5) ewidencji ludności – po 30 latach od jej wytworzenia;
    6) dokumentacji osobowej i płacowej pracodawców – po 50 latach od ustania stosunku pracy.

    3. Ograniczeń określonych:
    1) w ust. 1 pkt 2 i 3 nie stosuje się, jeżeli zainteresowany posiada szczególne uprawnienia albo realizuje cele korzystające ze szczególnej ochrony prawnej, które to uprawnienia lub cele są nadrzędne w stosunku do tych ograniczeń;
    2) w ust. 2 nie stosuje się do udostępnienia uprawnionym do dostępu do danych zawartych w tych materiałach.

    Art. 16c.
    1. Udostępnianie materiałów archiwalnych jest bezpłatne.

    2. Podmioty zobowiązane nie wykonują autorskich praw majątkowych, które przysługują Skarbowi Państwa, w stosunku do podmiotów, którym udostępniono te materiały.

    3. Podmioty zobowiązane nie powinny ograniczać dostępu do materiałów archiwalnych, ponad ograniczenia stosowane w związku z pierwotnym celem ich wytworzenia.

    4.Jeśli przepisy odrębne zapewniają szerszy dostęp do materiałów archiwalnych niż wynika z ustawy, zastosowanie mają te przepisy.

    Art. 16d.
    1. Podmioty zobowiązane udostępniają zainteresowanym lub ich upoważnionym przedstawicielom materiały archiwalne przez:
    1) umożliwienie osobistego:
    a) zapoznania się z tymi materiałami,
    b) utrwalenia ich treści w postaci notatek, wyciągów, wypisów, odpisów albo odwzorowań wizualnych, dźwiękowych lub cyfrowych wraz z ich metadanymi;
    2) przekazanie informacji w nich zawartych w postaci reprodukcji tych materiałów albo pisemnej odpowiedzi na zapytanie.

    2. Podmioty zobowiązane udostępniają materiały archiwalne w oryginale albo reprodukcje tych materiałów:
    1) w dostosowanych do tego celu pomieszczeniach, po pisemnym zgłoszeniu w postaci papierowej lub elektronicznej;
    2) za pośrednictwem systemów teleinformatycznych wraz z metadanymi reprodukcji.

    3. Jeżeli czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 1 lit. b, mogłyby zakłócić innym zainteresowanym dostęp do materiałów archiwalnych, ich wykonywanie odbywa się na podstawie porozumienia między zainteresowanym i podmiotem zobowiązanym.

    Art. 16e.
    1. W przypadku uzasadnionego przypuszczenia, że występują ograniczenia dostępu do materiałów archiwalnych, podmiot zobowiązany wszczyna postępowanie w sprawie odmowy dostępu do tych materiałów.

    2. Podmiot zobowiązany wydaje decyzję w sprawie:
    1) całkowitej albo częściowej odmowy dostępu do materiałów archiwalnych albo
    2) umorzenia postępowania w przypadku:
    a) o którym mowa w art. 16b ust. 3 pkt 1,
    b) gdy nie zachodzą ograniczenia dostępu do materiałów archiwalnych.

    3. Do postępowania w sprawie odmowy dostępu do materiałów archiwalnych stosuje się przepisy ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2016 r. poz. 23), z tym że decyzje wydaje się nie później niż w terminie 14 dni od dnia otrzymania zgłoszenia.

    Art. 17.

    1. Uchylony
    2. Uchylony

    #9521
    Mirosław Mitrenga
    Administrator

    Zastanawiam się, czy art. 16d ust. 1 pkt 1) o treści… „umożliwienie osobistego:
    a) zapoznania się z tymi materiałami,
    b) utrwalenia ich treści w postaci notatek, wyciągów, wypisów, odpisów albo odwzorowań wizualnych, dźwiękowych lub cyfrowych wraz z ich metadanymi;”

    daje podstawy do tego, aby oczekiwać, że będzie można zgrywać na własne dyski dokumenty udostępniane na komputerach w pracowni naukowej w AP w Katowicach? chodzi głównie o USC zdigitalizowane przez AP, których wciąż nie ma na szukajwarchiwach, co sądzicie?

    #9527
    Adam
    Administrator

    Mnie martwi te 80 i 100 lat. Zastanawiam się czy ta ustawa odnosi się tylko do archiwóm akt dawnych ? Czy też obejmuje usc, AAN,IPN, archiwa organizacji kombatantckich itp?

    #9528
    Krzysztof Bulla
    Administrator

    Zapewne odpowiedź na zadane tutaj pytania poznamy dopiero, gdy urzędnikom przyjdzie stosować tą ustawę, bo jak wiadomo treść ustawy to jedno, a praktyka urzędnicza to drugie. Dla przykładu nowa ustawa Prawo o aktach stanu cywilnego weszła w życie ponad rok temu, a nadal Urzędy Stanu Cywilnego nie potrafią się do niej zastosować, albo odmiennie i często niepoprawnie interpretują przepisy tej ustawy.

    Jeżeli miałbym próbować udzielić odpowiedzi to stwierdził bym, że art. 16d ust. 1 pkt 1) można interpretować na dwa sposoby:
    a) jeżeli uznamy że do utrwalenia w formie odwzorowań cyfrowych zawierających metadane zaliczamy także wykonanie kopii takiego dokumentu zagranej na przykład na pamięć przenośną to wówczas nie ma żadnych przeciwwskazań, żeby materiały zdigitalizowane, które nie są dostępne w szukajwarchiwach.pl udostępniać na podobnych zasadach, tyle że w archiwum.
    b) Jednak trzeba też zwrócić uwagę na 16d ust. 1 pkt 2) oraz 16 ust. 2a, które mówią o tym, że udostępnianie materiałów archiwalnych może odbywać się także poprzez przekazanie informacji w ich zawartych w postaci reprodukcji oraz że archiwa świadczą usługi archiwalne w zakresie sporządzania odwzorowań wizualnych wraz z metadanymi. W związku z tym archiwa mogłyby sobie naliczyć jakieś koszta określone w cenniku za wykonanie „reprodukcji” czy usługi archiwalnej, polegającej na skopiowaniu nam pliku graficznego na pamięć przenośną.

    Odpowiadając na drugie pytanie ustawa o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach, jak sama nazwa mówi odnosi się właśnie do całego narodowego zasobu archiwalnego. Natomiast te ograniczenia czasowe zawarte w art. 16b o których Pan wspomina odnoszą się do podmiotów zobowiązanych, czyli do archiwów państwowych (AGAD, AAN, NAC i 30 terenowych AP), archiwów wyodrębnionych (np. archiwum Sejmu, Senatu, IPN, CAW), a także jednostek organizacyjnych posiadających powierzony zasób archiwalny oraz bibliotek i muzeów, przechowujących materiały archiwalne, które wchodzą do państwowego zasobu archiwalnego. Ponadto jeżeli jakaś ustawa, zawiera odesłanie do przepisów ustawy o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach to także należy stosować tą ustawę w ustalonym zakresie, np. takie odesłanie zawiera ustawa Prawo o aktach stanu cywilnego.

    #9538
    Krzysztof Bulla
    Administrator

    Ja myślę, że warto też spojrzeć na ten wątek na Genealodzy.PL http://genealodzy.pl/index.php?name=PNphpBB2&file=viewtopic&p=328581#328581

    Czy ktoś z naszego towarzystwa kontaktował się już w tej sprawie z PTG ?

Przeglądajasz 5 wpisów - od 1 do 5 (z 5)
  • Musisz być zalogowany aby odpowiedzieć na ten temat.