Spis mieszkańców Bierunia Starego z grudnia 1910 r.

Marcinie,

Przesłany fragment pochodzi dokładnie z 14.02.1775 r.
Zaś ów fragment głosi:

9. Martin Noras vorhin Stoptha / Stoptna stehet seit 20 Jahren, und ist seit 2 Jahren ernnuert.

Szczęście zaczyna Ci sprzyjać, zob.
Akta gruntowe dot. Jaroschowitz 26. Walek Noras, Johann Noras 1779-1858

https://szukajwarchiwach.pl/17/53/12/281/6124?q=Noras+XARCHro:17&wynik=1&rpp=15&page=1#tabJednostka

Powinieneś sprawdzić zawartość tej sygnatury, ponieważ z doświadczenia wiem, że nie są to właściwe akta gruntowe, te znajdują się nadal w Sądzie Rejonowym w Tychach, oraz w pewnym, ograniczonym stopniu w AP w Katowicach, w Zbiorze Akt gruntowych sądów w Mikołowie.

Akta gruntowe mogą być tutaj kluczem, obok zlecenia kwerendy w Archiwum Archidiecezjalnym w Katowicach.

Pytanie co łączy, i czy łączy Norasów z Jaroszowic i Urbanowic? Byli jedną rodziną, czy też dalszymi krewnymi o wspólnych korzeniach? Odpowiedzi dadzą tylko dalsze poszukiwania.

Moja robocza hipoteza jest taka, że Walenty otrzymał/kupił w 1779 r. gospodarstwo (patrz data w aktach gruntowych, to na 100% akt kupna), i był ojcem Jana, a ten Marcina z 1805 r.

Pozdrawiam,
Andrzej

• Ta odpowiedź została zmodyfikowana 3 years, 9 months temu przez Historyk85.
• Ta odpowiedź została zmodyfikowana 3 years, 9 months temu przez Historyk85.
• Ta odpowiedź została zmodyfikowana 3 years, 9 months temu przez Historyk85.
• Ta odpowiedź została zmodyfikowana 3 years, 9 months temu przez Historyk85.

Marcinie,

Zmiany nazwisk były bardzo częste na tym obszarze, i w tym czasie, i najpewniej w przypadku Marcina Noras wcześniej Stoptha, nie miały nic wspólnego z adopcją, czy też zmianą wyznania.

Zmiana nazwiska mogła się wiązać z przejęciem gospodarstwa Y przez nową osobę o nazwisku X, i w ten sposób X zaczął występować jako X vel/lub Y, a później tylko jako Y; albo mąż przejął nazwisko zony, lub też po prostu z niewiadomych przyczyn dana osoba zaczynała używać nowego nazwiska.

W przypadku przeszłości nie należy stosować prezentyzmu, czyli przenoszenia obecnych realiów na te dawno minione, ponieważ nie tylko zniekształca to obraz, ale też może prowadzić do błędnych wniosków i marnowania czasu na bezowocne poszukiwania, gdy ktoś się „uprze”, że Y zawsze był Y i koniec.

Zresztą jak przeglądasz księgi metrykalne na pewno zwróciłeś uwagę, że osoby często występują z podwójnymi wersjami nazwiska, dlatego uważam, że trop odnośnie Stopthy jest tak ważny, ponieważ może być on kluczem do ustalenia skąd przybyli Norasowie do Jaroszowic i Urbanowic, a później dalej do Bierunia.

Niemniej nadal nie wiemy, co łączyło Marcina, Walentego i Jana, ale z dostępnych dat wynika, że jako pierwszy pojawia się właśnie Marcin z Urbanowic (1754/1755), później Jan z Urbanowic (1759/1764) i Walenty z Jaroszowic (1764/1779).

Tutaj jeszcze jeden link, odnośnie Jana z Urbanowic;

https://www.szukajwarchiwach.pl/17/53/12/281/8284?q=Noras+XARCHro:17&wynik=5&rpp=15&page=1#tabJednostka

Odpowiedzi dadzą tylko dalsze poszukiwania, ale Masz tutaj już konkretne punkty zaczepienia, więc życzę Ci owocnych badań, i oczywiście służę dalszą pomocą gdybyś miał jakieś pytania lub wątpliwości.

Pozdrawiam,
Andrzej

PS. Do AP w Pszczynie napisz maila z pytaniem, ponieważ w związku z pandemią Archiwa są teraz nie dostępne dla osób z zewnątrz.

Witaj Milo,

Przepraszam, że odpisuję z pewnym opóźnieniem, ale potrzebowałem trochę czasu aby przejrzeć zgromadzone materiały, a do tego jeszcze święta…

Jeśli idzie o fakty, to nie znalazłem nikogo o nazwisku Kulas w materiałach XIX wiecznych, zaś w świetle spisu mieszkańców Bierunia z 1910 r., wówczas w miasteczku mieszkały tylko 2 osoby o tym nazwisku pod tym samym numerem, Franz i NN. kobieta, tj. zapewne jego żona.

Według mnie Franz Kulas przybył do Bierunia, na początku XX w., a może nawet ok. 1910 r., skoro nie miał wówczas jeszcze dzieci na utrzymaniu. W 1905 r. w Bieruniu było 5 stolarzy.

W Bieruniu działał wówczas cech do którego Franz musiał należeć, ponieważ był to cech przymusowy, może warto zatem sprawdzić, czy przypadkiem nie zachowały się w AP w Pszczynie akta cechu stolarzy i bednarzy?

Możesz zwrócić się także do USC w Bieruniu z prośbą o sprawdzenie, czy przypadkiem Franz nie wziął ślubu w Bieruniu na początku XX w., tj. do 1910 r.

Z innych informacji mogę jedynie podać za grobonet, że Franciszek Kulas urodził się 16.10.1881 a zmarł 30.01.1958 r., a Gertruda Kulas, odpowiednio: 27.12.1891 i 01.04.1951 r., zaś moją teorie o ślubie około 1910 r. zdaje się potwierdzać fakt, że 14.04.1911 r. urodził się Waldemar Edward Kulas, a w 1916 Hildegarda Maria również pochowani w Bieruniu.

Oto link:
https://bierunstary.artlookgallery.com/grobonet/start.php?id=wyniki&name=Kulas&x=0&y=0

Życzę owocnych poszukiwań.

Pozdrawiam,
Andrzej

Witaj Grażyno,

Rękopis, a w zasadzie maszynopis, autorstwa L. Musioła dotyczący Urbanowic jest dostępny jedynie w Bibliotece Śląskiej, i wchodzi w skład zbiorów specjalnych. Nic nie wskazuje również na to aby miał być opublikowany. Sam już jakiś czas temu podjąłem decyzję, że zwrócę się do BŚ z pytaniem o możliwość wykonania skanów tej pracy, ale będzie to usługa odpłatna, więc zanim się zdecyduje, chciałbym także poznać koszt tejże usługi. Oczywiście jeśli pandemia odpuści, wtedy można będzie na miejscu zapoznać się z treścią.

Jeśli zdecyduje się na zamówienie skanów, to oczywiście dam znać, co tak dokładnie zawiera ta praca L. Musioła.

To tytułem pierwszej części Twojego postu, natomiast co do reszty, to wśród moich bezpośrednich przodków również występują osoby noszące nazwiska: Kost (Koszt) vel Kondzioła; Nycz vel Lissok; Loska (Laska), i pochodzą one z Urbanowic, Jaroszowic/Wygorzela.

Na początek pozwolę sobie jedynie zauważyć, że jeśli mowa o nazwisku HAŚNIK, to nie występuje ono w spisach mieszkańców Urbanowic i Jaroszowic zapisanych w Katastrze Karolińskim z lat 1723-1726.

Natomiast w skardze mieszkańców wsi Urbanowice z lat 1775-1781 odnajdujemy niejakiego Klimka Haśnik, który objął w 1760 r. gospodarstwo chałupnicze. Tym samym jest on bez wątpienia tożsamy z wymienionym w księdze robocizn z 1764 r. Klimkiem.

Natomiast moimi przodkami z rodziny Kost (Koszt) vel Kondzioła, są:
Mikołaj (ok. 1731-1811), który w 1760 objął gospodarstwo chałupnicze w Urbanowicach.
Jakub (1765-1832)
Tomasz Adam (1799-1866)
Jadwiga (1835-1896)

Kataster Karoliński wymienia niejakiego Bartela Kost, chałupnika (1723-1726), zaś księga robocizn z 1764 r. oprócz „mojego” Mikołaja Kondzioły, wymienia również Woytka Kost [vel] Bartecki.

Rodzina Nycz vel Lissok z Urbanowic, to odpowiednio:
Wojciech (Adalbert) (ok. 1734/1742-1810)
Mateusz (1777-1840)
Zofia Joanna (1807-1848)

Rodzina Loska (Laska) z Jaroszowic/Wygorzela, to odpowiednio:
Andrzej (zm. po 1764 r.)
Wojciech (1764-1824)
Jan Tomasz (1792-1847)
Józef (1833-1906)

Nazwiska Loska, Nycz (Nitz) i Lissok (Lisok) wymienia Kataster Karoliński.

Może mamy zatem wspólnych przodków? 😉 W razie jakichkolwiek pytań pisz śmiało.

Pozdrawiam,
Andrzej

PS. Dla Marcina,

Bartel Noras w 1723 r. był wójtem Jaroszowic (Kataster Karoliński).